«Το Ανθρωπιστικό Δίκαιο είναι κλάδος του Δημοσίου Διεθνούς Δικαίου που χρωστά την έμπνευσή του σε ένα αίσθημα ανθρωπισμού και επικεντρώνεται στην προστασία του ατόμου». Αυτή η δήλωση από το έργο του Jean Pictet ορίζει το στόχο αυτού του Νόμου, ο σκοπός του οποίου είναι «να ανακουφίσει τον πόνο όλων των θυμάτων των ενόπλων συρράξεων, τα οποία βρίσκονται στην εξουσία του εχθρού, είτε αυτοί είναι τραυματίες, ασθενείς, ναυαγοί, αιχμάλωτοι πολέμου ή απλοί πολίτες».Μέχρι τα μέσα του 19ου αι. οι συμφωνίες που προστάτευαν τα θύματα πολέμου είχαν προσωρινό χαρακτήρα, δεσμεύοντας μόνο τα συμβαλλόμενα σ’ αυτό μέρη, και βασίζονταν στην άμεση αμοιβαιότητα.Στην πραγματικότητα αποτελούσαν στρατιωτικές συμφωνίες, συνήθως αποτελεσματικές μόνο κατά τη διάρκεια μιας συγκεκριμένης σύρραξης।Η γέννηση του Ανθρωπιστικού δικαίου, σε συνδυασμό με την εμφάνιση τουΕρυθρούΣταυρού, άλλαξε αυτή τη μορφή σχέσεων।Από τότε και στο εξής τα κράτη ήταν συνδεδεμένα με μια οικουμενική συνθήκη, εφαρμόσιμη ανά πάσα στιγμή και σε όλες τις περιστάσεις.Αυτό αποτέλεσε ένα τεράστιο βήμα μπροστά για τον ανθρωπισμό. Το 1858 ο Ερρίκος Ντυνάν ταξίδευε στη ρημαγμένη απ’ τον πόλεμο πεδιάδα της Λομβαρδίας. Έφτασε στα περίχωρα του Σολφερίνο αμέσως μετά από μια φοβερή μάχη και τρομοκρατήθηκε αντικρίζοντας χιλιάδες ετοιμοθάνατους εγκαταλελειμμένους τραυματίες στρατιώτες χωρίς τη φροντίδα κανενός. Η ιδέα του Ερυθρού Σταυρού γεννήθηκε απ’ αυτό το φριχτό θέαμα. Αφού οργάνωσε επιτόπου αυτοσχέδια ανθρωπιστική βοήθεια, ο Ντυνάν ανάλαβε να πει στον κόσμο τι είχε δει, γράφοντας το «Μια ανάμνηση απ’ το Σολφερίνο», ένα βιβλίο που ταρακούνησε την ψυχή της Ευρώπης. Σε αυτή την ιστορία, που προοιώνιζε την εποχή των σύγχρονων αναγγελιών ειδήσεων, πρότεινε την κάλυψη των ελλείψεων των στρατιωτικών ιατρικών υπηρεσιών, εκπαιδεύοντας εθελοντές που θα πρόσφεραν βοήθεια σε καιρό ειρήνης και εξασφαλίζοντάς τους ένα καθεστώς «ουδετερότητας» ακόμα και στο πεδίο της μάχης. Τέσσερις πολίτες απ’ τη Γενεύη, ο Goustave Moynier, ο στρατηγός Guillaume Henri Dufour, ο Dr. Louis Appia και ο Theodore Maunoir, μαζί με τον Ντυνάν, ίδρυσαν την «Διεθνή Μόνιμη Επιτροπή για βοήθεια στους Τραυματισμένους Στρατιώτες», η οποία μεταγενέστερα αποτέλεσε τη Διεθνή Επιτροπή Ερυθρού Σταυρού (ΔΕΕΣ/ICRC). Με τον ενθουσιασμό και την επιμονή τους, πέτυχαν το 1864 να πείσουν την Ελβετική Κυβέρνηση να συγκαλέσει μια διεθνή διάσκεψη, στην οποία συμμετείχαν οι εκπρόσωποι δώδεκα κρατών και το ουσιαστικό αποτέλεσμα της οποίας ήταν να υπογραφεί την ίδια χρονιά η «Σύμβαση της Γενεύης για τη βελτίωση της Κατάστασης των Πληγέντων Στρατιωτών στο Πεδίο της Μάχης». Από τότε και στο εξής οι τραυματίες και ασθενείς στρατιώτες έπρεπε να διασώζονται και να περιθάλπονται χωρίς καμιά διάκριση λόγω της παράταξης στην οποία ανήκαν. Το υγειονομικό προσωπικό, ο εξοπλισμός και οι εγκαταστάσεις έπρεπε να τυγχάνουν σεβασμού. Επρόκειτο δε να αναγνωρίζονται από ένα ιδιαίτερο έμβλημα-έναν ερυθρό σταυρό σε λευκό φόντο. Η πρώτη Σύμβαση της Γενεύης, η οποία υπογράφηκε το 1864, σηματοδοτεί την αρχή του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου. Το 1899 στη Χάγη υπογράφηκε μια άλλη Σύμβαση, υιοθετώντας τις αρχές της Σύμβασης της Γενεύης για εχθροπραξίες στη θάλασσα. Το 1906 οι διατάξεις της Σύμβασης του 1864 βελτιώθηκαν και συμπληρώθηκαν. Το 1907 η Τέταρτη Σύμβαση της Χάγης καθόρισε τις κατηγορίες των μαχητών δίνοντας δικαιώματα στους αιχμαλώτους πολέμου όταν συλλαμβάνονται, και μια ιδιαίτερη αντιμετώπιση σε όλη τη διάρκεια της αιχμαλωσίας τους. Αυτές οι τρεις Συμβάσεις επιβεβαιώθηκαν και αναπτύχθηκαν ευρύτερα το 1929. Το 1942 υιοθετήθηκαν οι τέσσερις Συμβάσεις της Γενεύης που είναι σήμερα σε ισχύ. Η διπλωματική Διάσκεψη του 1949 ήταν ζωτικής σημασίας για περισσότερους του ενός λόγους. Όχι μόνο υιοθέτησε τη «Σύμβαση της Γενεύης σχετικά με την Προστασία των Πολιτών σε Καιρό Πολέμου» αλλά αναθεώρησε και τις τρεις προηγούμενες Συμβάσεις, τις διατάξεις των οποίων εναρμόνισε. Οι τέσσερις Συμβάσεις της Γενεύης του 1949 περιέχουν περί τα 400 άρθρα, συνθέτοντας ένα νομικό άθλο ιστορικής σημασίας, που για περισσότερο από τριάντα χρόνια έχει προσφέρει προστασία σε αναρίθμητα θύματα των ενόπλων συρράξεων.
Francoise Bory, I. C. R. C, Διεθνής Επιτροπή Ερυθρού Σταυρού
