Κυριακή 24 Απριλίου 2011

Η δύναμη της μη βίας, ΜΗ ΒΙΑ

Πάντοτε είχαμε πρόβλημα να κάνουμε κατανοητή αυτή τη μέθοδο, γιατί οι περισσότεροι άνθρωποι δεν αντιλαμβάνονται το νόημά της στην αρχή. Χρειάστηκε να χρησιμοποιήσουμε τις μαζικές συγκεντρώσεις μας, για να εξηγήσουμε τη φιλοσοφία της μη βίας. Είχαμε συγκέντρωση δύο φορές την εβδομάδα, ενώ παράλληλα λειτουργούσε ένα ίδρυμα για τη μη βία και την κοινωνική αλλαγή.

Έπρεπε να αποσαφηνίσουμε, ότι η μη βίαιη αντίσταση δεν είναι μια μέθοδος για δειλούς. Είναι όντως μια αντίσταση. Δεν είναι η μέθοδος της παθητικής αδράνειας και της αυταρέσκειας που νεκρώνει το πνεύμα. Ο μη βίαιος μαχητής, εναντιώνεται εξίσου στο κακό το οποίο πολεμά, όσο και ο επιθετικός μαχητής, όμως η αντίστασή του γίνεται χωρίς βίαια μέσα. Στο σωματικό επίπεδο η μέθοδος αυτή αρνείται την επιθετικότητα. Είναι όμως εξαιρετικά επιθετική στο πνευματικό επίπεδο.

Όποιος εφαρμόζει τη μη βία, δεν επιζητά να ταπεινώσει ή να κατατροπώσει τον αντίπαλο, αλλά να κερδίσει τη φιλία και την κατανόησή του. Η κατάληξη ή η συνέπεια της βίας είναι η πικρία. Το αποτέλεσμα της μη βίας είναι η συμφιλίωση και η δημιουργία μιας αγαπημένης κοινωνίας. Είναι μόνο ένα μέσο για να ξυπνήσει στο δυνάστη το αίσθημα της ντροπής, όμως ο τελικός στόχος είναι η συμφιλίωση, ο τελικός στόχος είναι η λύτρωση.

Ο οπαδός της μη βίαιης αντίστασης, θέλει να επιτεθεί στο φαύλο σύστημα κι όχι στα άτομα που έχουν εγκλωβιστεί μέσα σ’ αυτό. Γι’ αυτό σας λέω κατά καιρούς ότι ο αγώνας στο Νότο δεν είναι ουσιαστικά μια διαμάχη μεταξύ λευκών και νέγρων. Η πάλη είναι μεταξύ δικαιοσύνης και αδικίας, μεταξύ των δυνάμεων του φωτός και των δυνάμεων του σκότους. Κι αν υπάρξει νίκη, δεν θα είναι μόνο η νίκη πενήντα χιλιάδων νέγρων, θα είναι νίκη της καλής θέλησης, νίκη της δημοκρατίας.

Η μη βίαιη αντίσταση αποτελεί επίσης ένα προσωπικό ζήτημα. Αποφεύγει όχι μόνο την εξωτερική ή τη σωματική βία, αλλά και την εσωτερική, την ψυχική βία. Στο κέντρο λοιπόν του κινήματός μας βρισκόταν η φιλοσοφία της αγάπης, η άποψη που έλεγε ότι ο μόνος τρόπος για να αλλάξει τελικά η ανθρωπότητα και να δημιουργήσουμε την κοινωνία που όλοι επιθυμούμε, είναι να κρατάμε την αγάπη στο επίκεντρο της ζωής μας. Κι έπρεπε πάντα να εξηγώ ότι η αγάπη, στην πιο υψηλή της έννοια, δεν είναι κάτι συναισθηματικό ή στοργικό. Είναι η δημιουργική, λυτρωτική, αγαθή προαίρεση προς όλους τους ανθρώπους.

Όταν φτάσεις σ’ αυτό το επίπεδο, αρχίζεις ν’ αγαπάς τους ανθρώπους όχι γιατί είναι συμπαθητικοί, όχι γιατί κάνουν πράγματα που μας γοητεύουν. Κι εμείς εδώ, αγαπάμε τον άνθρωπο που κάνει κάτι κακό, ενώ αποστρεφόμαστε την πράξη του. Αυτό το είδος της αγάπης βρίσκεται στον πυρήνα του κινήματος που προσπαθούμε να προωθήσουμε στις περιοχές του Νότου. Νομίζω ότι κάθε άτομο που πιστεύει στην μη βίαιη αντίσταση έχει επίσης, κατά κάποιο τρόπο, την πεποίθηση ότι το σύμπαν είναι, με κάποια μορφή στην πλευρά της δικαιοσύνης.

Βέβαια, αν μετριοπάθεια σημαίνει συνετή αυτοσυγκράτηση και ήρεμη λογική, τότε είναι η μεγάλη αρετή, που όλοι οι καλοπροαίρετοι άνθρωποι πρέπει να επιδιώξουν. Αν όμως ο όρος μετριοπάθεια σημαίνει την επιβράδυνση της κίνησής μας για δικαιοσύνη, η μετριοπάθεια αυτή είναι μια τραγική διαστροφή, που κάθε άνθρωπος καλής θέλησης οφείλει να καταδικάσει.

Η πορεία μας πρέπει να συνεχιστεί. Κινδυνεύει ο αυτοσεβασμός μας. Τα πολιτικά δικαιώματα είναι ένα αιώνιο ηθικό ζήτημα, που πολύ πιθανόν να καθορίσει τη μοίρα του πολιτισμού. Πρέπει να συνεχίσουμε την πορεία μας με συνετή αυτοσυγκράτηση και αγάπη και με την πειθαρχία και την αξιοπρέπεια που αρμόζουν। Δεν σκοπεύω να προσαρμοστώ ποτέ στο ρατσισμό και στις διακρίσεις। Δε σκοπεύω να προσαρμοστώ ποτέ στην οχλοκρατία. Δε σκοπεύω να συμβιβαστώ ποτέ με τις τραγικές συνέπειες των μεθόδων της σωματικής βίας και της στρατοκρατίας. Σας καλώ να γίνετε απροσάρμοστοι απέναντι σε τέτοια φαινόμενα.

4 Ιούλη 1957, Μάρτιν Λούθερ Κιγκ ο νεώτερος, Martin Luther King, Jr