Κυριακή 30 Οκτωβρίου 2011

Αδυναμία και δύναμη της Τέχνης, ΤΕΧΝΗ

Λίγα μπορεί να κάνει η Τέχνη...περισσότερα όμως απ' ό,τι είναι σε θέση να φανταστούν: να είναι ένα δάκρυ όπου καθρεφτίζεται ένα όνειρο, πνοή από το Κάποτε και το Πουθενά, βήμα και λάμψη του αθέατου, το μάτι της Μέδουσας, και όλα τούτα που χάνονται μέσα στα γεγονότα της ημέρας, που συσσωρεύονται στο α-σύνειδο, που προετοιμάζονται στο υπόστρωμα, μπορεί ξαφνικά να γίνουν ισχυρότερα από τους καίσαρες, τους ζωντανούς και τους νεκρούς, γιατί στα σιωπηλά αρχίζει η αλλαγή και η μεταστροφή των ανθρώπων. Εκείνα που όποιος αθροίζει την πραγματικότητα, εξασκεί την εξουσία αρχίζει να τα αντιλαμβάνεται μόλις την τελευταία μέρα, και όταν είναι πια πολύ αργά, το διαισθαντικό πνεύμα, η δημιουργική φαντασία τα γνωρίζει με την πρώτη ένδειξη ως ήδη ολοκληρωμένα.
O Holderlin έχει αφιερώσει στον Ρουσσώ τον ύμνο:

Σα να 'χε από ξαρχής
το ανθρώπινο μυαλό
όλης της ζήσης και της δράσης τη σοφία,
ξέρει το τέλειο
με το πρώτο μήνυμα,
και σαν αητός
το τολμηρό το πνεύμα του
προφητικό
φτεροκοπά,
πριν από τις καταιγίδες,
πετώντας στους θεούς του
που θα 'ρθούν.

Όμως ένα βιβλίο, που σε μια εποχή τόσο αμφίβολη, θέτει ερωτήματα δεν τελειώνει με θαυμαστικό!
Μέσα από το συρματόπλεγμα που περιβάλλει τη γη, που την ενώνει ή τη στραγγαλίζει, η Τέχνη και η Λογοτεχνία έχουν με σιγανή δύναμη συμπράξει τόσο εντατικά στη γένεση μιας ανθρωπότητας, ώστε να σταθεί ικανή η ανθρωπότητα αυτή να αντέξει τις ανακαλύψεις της; Αδυνατώντας να ταϊσει τους πεινασμένους, να καταπραϋνει τους μαινόμενους, να ελευθερώσει τη γη, έχει προεικάσει η φαντασία τόσο αποτελεσματικά την ανθρωπιά μέσα στον άνθρωπο ώστε να προβάλλει από τον κλονισμό πριν είναι πολύ αργά;
Συμμαχώντας με το μυαλό, έχει αποκτήσει τη σιωπηλή δύναμη να κάνει τα όντα, που έχουν μείνει καθυστερημένα πίσω απ' το ίδιο τους το έργο, όντα που να προπορεύονται, να "προ-πετούν" από μια θύελλα όχι της καταστροφής, παρά της απελευθέρωσης για να γίνουν εκείνο που τους πέφτει δύσκολο να είναι, γιατί χρειάζεται άνεση, αξιοπρέπεια στο χαμόγελο της ομορφιάς: να γίνουν άνθρωποι.
Ουτοπική ελπίδα; Ίσως.
Τι θα ήταν όμως η ύπαρξη χωρίς την πνοή από ανεξάντλητες δυνατότητες;

Έρνστ Φίσερ