Κυριακή 30 Οκτωβρίου 2011

Αδυναμία και δύναμη της Τέχνης, ΤΕΧΝΗ

Λίγα μπορεί να κάνει η Τέχνη...περισσότερα όμως απ' ό,τι είναι σε θέση να φανταστούν: να είναι ένα δάκρυ όπου καθρεφτίζεται ένα όνειρο, πνοή από το Κάποτε και το Πουθενά, βήμα και λάμψη του αθέατου, το μάτι της Μέδουσας, και όλα τούτα που χάνονται μέσα στα γεγονότα της ημέρας, που συσσωρεύονται στο α-σύνειδο, που προετοιμάζονται στο υπόστρωμα, μπορεί ξαφνικά να γίνουν ισχυρότερα από τους καίσαρες, τους ζωντανούς και τους νεκρούς, γιατί στα σιωπηλά αρχίζει η αλλαγή και η μεταστροφή των ανθρώπων. Εκείνα που όποιος αθροίζει την πραγματικότητα, εξασκεί την εξουσία αρχίζει να τα αντιλαμβάνεται μόλις την τελευταία μέρα, και όταν είναι πια πολύ αργά, το διαισθαντικό πνεύμα, η δημιουργική φαντασία τα γνωρίζει με την πρώτη ένδειξη ως ήδη ολοκληρωμένα.
O Holderlin έχει αφιερώσει στον Ρουσσώ τον ύμνο:

Σα να 'χε από ξαρχής
το ανθρώπινο μυαλό
όλης της ζήσης και της δράσης τη σοφία,
ξέρει το τέλειο
με το πρώτο μήνυμα,
και σαν αητός
το τολμηρό το πνεύμα του
προφητικό
φτεροκοπά,
πριν από τις καταιγίδες,
πετώντας στους θεούς του
που θα 'ρθούν.

Όμως ένα βιβλίο, που σε μια εποχή τόσο αμφίβολη, θέτει ερωτήματα δεν τελειώνει με θαυμαστικό!
Μέσα από το συρματόπλεγμα που περιβάλλει τη γη, που την ενώνει ή τη στραγγαλίζει, η Τέχνη και η Λογοτεχνία έχουν με σιγανή δύναμη συμπράξει τόσο εντατικά στη γένεση μιας ανθρωπότητας, ώστε να σταθεί ικανή η ανθρωπότητα αυτή να αντέξει τις ανακαλύψεις της; Αδυνατώντας να ταϊσει τους πεινασμένους, να καταπραϋνει τους μαινόμενους, να ελευθερώσει τη γη, έχει προεικάσει η φαντασία τόσο αποτελεσματικά την ανθρωπιά μέσα στον άνθρωπο ώστε να προβάλλει από τον κλονισμό πριν είναι πολύ αργά;
Συμμαχώντας με το μυαλό, έχει αποκτήσει τη σιωπηλή δύναμη να κάνει τα όντα, που έχουν μείνει καθυστερημένα πίσω απ' το ίδιο τους το έργο, όντα που να προπορεύονται, να "προ-πετούν" από μια θύελλα όχι της καταστροφής, παρά της απελευθέρωσης για να γίνουν εκείνο που τους πέφτει δύσκολο να είναι, γιατί χρειάζεται άνεση, αξιοπρέπεια στο χαμόγελο της ομορφιάς: να γίνουν άνθρωποι.
Ουτοπική ελπίδα; Ίσως.
Τι θα ήταν όμως η ύπαρξη χωρίς την πνοή από ανεξάντλητες δυνατότητες;

Έρνστ Φίσερ

Η ροπή προς την Ανθρωπότητα, ΔΙΑΝΟΗΣΗ

Η "Ανθρωπιά" μέσα στον άνθρωπο είναι λοιπόν η μεγάλη δυνατότητα το είδος άνθρωπος να ξεπεράσει τον εαυτό του, να μη μείνει μόνο ένα καθαυτό, παρά να γίνει ένα δι' αυτό με ένα κοινό βίωμα και μια κοινή συνείδηση του εαυτού της μέσα στον καθένα ξεχωριστά τινάζοντας στον αέρα κάθε σύνορο...Χωρίς ουτοπική προεικασία, χωρίς να "προπετά" ως όνειρο του εαυτού της, δεν μπορεί να υπάρχει ανθρωπότητα. Και αυτή η ουτοπική προεικασία αντλεί τη δύναμή της από την πηγή της παραγωγικής ανάμνησης, από τους μύθους του ανθρώπινου γένους, από τη φαντασία.
Η ροπή αυτή προς ανθρωπότητα,...χρειάζεται το όραμα μιας μελλοντικής ανώτερης ενότητας, όπου η αντίφαση ομάδας και προσωπικότητας δε θα έχει αρθεί οριστικά, αλλά θα αναπαράγεται με αυξανόμενη δημιουργική ένταση και πλησμονή σε όλο και ανώτερη βαθμίδα.
Χωρίς το όραμα του μέλλοντος των προφητών, των ποιητών, των καλλιτεχνών το είδος άνθρωπος δε θα γίνει ποτέ ανθρωπότητα. Και αυτό το όραμα του μέλλοντος ανεβάζει το είδος άνθρωπος, που είναι μια πραγματικότητα "πέραν του καλού και του κακού", και το κάνει κάτι ποιοτικά καινούριο, επομένως όχι μόνο "συνύπαρξη" κρατών, εθνών, πολιτισμών, παρά προσέγγιση σε μια κατάσταση ελευθερίας, ισότητας, αδελφοσύνης. Το γεγονός πως πάνω από κάστες και τάξεις, πάνω από τάξεις και έθνη, αυτό το όραμα όλο και ξανά το ονειρεύονταν οι άνθρωποι, οφείλεται στην ανάμνηση πως κάποτε υπήρξε μια τέτοια κατάσταση, ένας χρυσός αιώνας, ένας χαμένος παράδεισος. Σ' αυτό το κάποτε προβάλλει ο άνθρωπος που με τον ιδρώτα του προσώπου του βγάζει το ψωμί του, ο ταπεινομένος και καταφρονεμένος, ο αδικημένος και καταπιεζόμενος στον πόθο του για ελευθερία, ισότητα και αδελφοσύνη, και από το κάποτε αυτό αντλεί την ελπίδα πως θα ξανάρθει εκείνο το κάποτε, η εμπιστοσύνη πως όλα τα κακά είναι μόνο προσωπείο που κρύβει το πρόσωπο, την "ουσία", την "ανθρωπιά" του ανθρώπου. Μ' αυτήν την ελπίδα έχει κλείσει συμμαχία η τέχνη - συμμαχία που συχνά σπάζει, μα όλο και ανανεώνεται. 

Έρνστ Φίσερ 

Τα όπλα κατά των γυναικών, ΜΗ ΒΙΑ

Οι γυναίκες πληρώνουν βαρύ τίμημα για το επικίνδυνα ανεξέλεγκτο εμπόριο όπλων μικρού διαμετρήματος, αξίας δισεκατομμυρίων ευρώ, που βρίσκονται στα χέρια ιδιωτών, σύμφωνα με έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας. Οι γυναίκες και τα κορίτσια υποφέρουν άμεσα και έμμεσα από την ένοπλη βία. Διατρέχουν, εξαιτίας του φύλου τους, ιδιαίτερο κίνδυνο για ορισμένα εγκλήματα - εγκλήματα όπως η ενδοοικογενειακή βία και ο βιασμός.

"Δεδομένου ότι οι γυναίκες δεν είναι σχεδόν ποτέ αγοραστές, κάτοχοι ή χρήστες όπλων μικρού διαμετρήματος, υποφέρουν επίσης εντελώς δυνανάλογα από την ένοπλη βία. Συχνά προβάλλεται ο ισχυρισμός ότι τα όπλα χρειάζονται για την προστασία των γυναικών και των οικογενειών τους, όμως η πραγματικότητα είναι εκ διαμέτρου αντίθετη. Οι γυναίκες θέλουν να φύγουν τα όπλα από την ζωή τους". Ντενίζ Σίρλ (Διεθνής Αμνηστία).

"Χωρίς την ενεργό ανάμιξη των γυναικών σε κάθε διαδικασία ειρήνευσης και ανασυγκρότησης, δεν μπορεί να υπάρξει καμιά ασφάλεια, καμια δικαιοσύνη και καμιά ειρήνη". Άννα ΜακΝτόναλντ (Oxfam).

"Υπάρχει σαφής ανάγκη να αναπτύξουμε βιώσιμους τρόπους ζωής που να μη βασίζονται σε μια κουλτούρα βίας. Αυτό σημαίνει ότι χρειάζονται εναλλακτικά πρότυπα ρόλων, που να μην εξισώνουν τον ανδρισμό με την ένοπλη βία και τη θηλυκότητα με την παθητικότητα". Τζούντι  Μπάσινγκθγουέιτ (IANSA).